Na zoveel jaar heeft de financiële wereld een - op zijn zachtst gezegd - revolutionaire verandering ondergaan, met een grote wijziging vooral op vlak van beleggingen.

Al geruime tijd spreekt men meer en meer over duurzaamheid als sleutelbegrip naast dat van de winst, dat lange tijd alle aandacht wegkaapte. 

In vergelijking met vroeger kijken beleggers nu niet meer uitsluitend naar het rendement, maar ook naar de milieu-, maatschappelijke en ethische impact van hun beleggingen.

Er is sprake van meer bewustzijn bij beleggers om kapitaalgroei steeds meer te verenigen met duurzaamheid.

Verantwoord beleggen is mogelijk dankzij strategieën waarmee de louter financiële analyse aangevuld wordt met de niet-financiële analyse, zijnde de maatschappelijke, ethische en ecologische analyse. 

Dit is één van de doelstellingen die maatschappelijk verantwoorde beleggers voor ogen houden, zij willen beleggen in duurzaamheid, en zijn zich daarbij bewust van het feit dat een dergelijke keuze niet alleen bijdraagt tot het verbeteren van onze leefwereld, maar ook een aanzienlijke impact kan hebben op de keuzes en de gedragingen van bedrijven.

De maatschappelijk verantwoorde beleggers hebben bijgevolg de neiging om vennootschappen die in bepaalde sectoren actief zijn, uit te sluiten, bijvoorbeeld oliemaatschappijen of fabrikanten van wapens, alcohol, tabakswaren, etc.

Hun voorkeur gaat uit naar effecten die eerder traditionele criteria combineren met criteria die verband houden met het milieu, de maatschappij en ethiek.

Bij de keuzes van de duurzame beleggers zien we ook de “impact investing”, impactvolle beleggingen waarmee - naast een financieel rendement - gemikt wordt op een positieve en meetbare impact op vlak van milieu en maatschappij.

Om een nog gedetailleerder beeld te krijgen van wie de maatschappelijk  verantwoorde  beleggers zijn, kijken we naar enkele beleggingsvormen die allemaal draaien rond het centrale thema van de duurzaamheid. 

We vertrekken vanuit een zeer eenvoudige vraag waarmee we tot de kern van de zaak kunnen komen: wat zijn duurzame beleggingen?

Volgens de Europese taxonomie die ingevoerd werd door EU-Verordening 2020/852 kan een belegging als duurzaam bestempeld worden indien deze beantwoordt aan minstens één van de zes milieudoelstellingen van de Europese Unie, geen negatieve weerslag heeft op de mens en het milieu en plaatsvindt met inachtneming van minimale sociale waarborgen.

Voor duurzame beleggingen worden doorgaans twee afkortingen gebruikt: ISR (waarover we het later zullen hebben) en ESG.

Deze laatste afkorting staat voor Environmental, Social and Governance en wordt gebruikt om te verwijzen naar factoren op vlak van milieu, maatschappij en goed bestuur.

Wat de milieucriteria betreft, gaat het over de manier waarop een bedrijf bepaalde kwesties aanpakt, zoals afval, vervuiling en klimaatverandering om er maar enkele te noemen.

De maatschappelijke criteria verwijzen naar de manier waarop een maatschappij of een land de mensen behandelt, terwijl de factoren inzake goed bestuur betrekking hebben op de regels en strategieën die aan de basis liggen van het runnen van een bedrijf.

Wie besluit om duurzaam te beleggen, houdt de ESG-criteria voor ogen om de sociale impact en de duurzaamheid ervan te beoordelen.

Om een gedetailleerd, objectief en transparant beeld te krijgen van de prestaties van een bedrijf op vlak van milieu, maatschappij en goed bestuur, hebben wij bij FWU een ratingsysteem uitgewerkt dat gebaseerd is op de ESG-criteria, waarbij een score van 0 tot 100 toegekend wordt voor de algemene duurzaamheid van een bedrijf. 

Vandaag is er op de markt een ruim en gediversifieerd aanbod aan ESG-producten waaruit men kan kiezen en tot de populairste producten behoren vast en zeker de duurzame fondsen. Hier vinden we de bedrijven terug die op een precieze manier beantwoorden aan bepaalde criteria op vlak van maatschappij, milieu en goed bestuur. 

Als we voorbeelden willen geven van duurzame beleggingen, dan kunnen we verwijzen naar beleggingen in de microfinanciering, waarmee de toegang tot krediet eenvoudiger en meer verspreid is, maar ook naar social bonds, alsook naar de beleggingen die energie produceren uit hernieuwbare bronnen.

Wanneer het gaat over duurzaamheid kan men niet om de ethische beleggingen heen, die naast het nastreven van rendement als voornaamste doel de ethische waarden van de belegger hebben, zij het op moreel, religieus of maatschappelijk vlak. 

Ethische beleggingen zijn met andere woorden die beleggingen waar de belegger de wijze waarop hij zijn kapitaal investeert, kiest op basis van persoonlijke ethische criteria. 

Het is niet zo eenvoudig om een eenduidige definitie te geven van het begrip 'ethische belegging', maar als referentie nemen we de stelling van Assogestioni. 

In de Classificatiegids van de Italiaanse vereniging voor vermogensbeheer, wordt als “een fonds als ethisch bestempeld indien het een beleggingsbeleid heeft dat de aankoop van een reeks effecten verbiedt en/of de voorkeur geeft aan de aankoop van effecten op basis van andere criteria dan louter de maximalisatie van het verwachte rendement en/of wordt er een beleggingsproces gevolgd volgens andere principes dan louter de maximalisatie van het verwachte rendement”.

Het adjectief ethisch staat in feite voor een relatief begrip dat dus talrijke nuances kan aannemen. 

Het is dan ook geen toeval dat zowel de duurzame beleggingen als de maatschappelijk verantwoorde beleggingen vallen onder de noemer van ethische beleggingen  

Algemeen gesteld wordt er gekozen voor een ethische belegging door zij die gericht zijn op bepaalde waarden en tegelijkertijd een bedrage willen leveren tot het collectief welzijn, en met name een positieve impact willen hebben op het milieu en de maatschappij. 

Net zoals de ISR gebeuren ethische beleggingen ook door middel van ethische fondsen die opteren voor het opnemen van bepaalde effecten in de portefeuille op basis van ethische en morele criteria die gedeeld worden door de belegger. 

Maatschappelijk verantwoorde beleggers: