10 november 2021

8 minuten lezen

Beleggingen en levensverzekeringen

Levensverzekering en beoordeling van het financiële risico: hoe het beleggingsrisico beoordelen?
FWU Expert Corner Logo

FWU - Expert Corner - FWU Invest S.A.

  • Wat is een financieel risico?

  • De risicobeoordeling van een financiële belegging: waarom is die belangrijk?

  • De belangrijkste financiële risico’s kunnen onderscheiden

  • Hoe beoordeel ik het financiële risico van een belegging?

  • De beoordeling van een financieel risico

Voordat je begint aan een financiële investering of een unit-linked belegging, moet je je bewust zijn van het risico dat je neemt en jezelf afvragen hoe en waar ik mijn geld moet beleggen. Je moet het concept van risico zoals gedefinieerd door de beleggingswereld begrijpen.

Als u deze fundamentele stap overslaat, is de kans groot dat u ontgoocheld raakt door de grillen van de markten. Deze waarheid is van toepassing, ongeacht of de markten gunstig zijn of niet.

Wat is een financieel risico?

Eerst en vooral is het belangrijk om terug te komen op de definitie van een financieel risico, die nauw verbonden is met die van risicovolle belegging.

pexels-alesia-kozik-6770845
De definitie van financieel risico en van risicobeheer

In tegenstelling tot wat men doorgaans denkt, heeft het begrip wisselkoersrisico niet noodzakelijk iets te maken met gevaar, toch niet in de wereld van financiële beleggingen.

Op het vlak van beleggingen houdt het risico eerder onzekerheid in. Door te beleggen in een financieel actief dat 'risicovol' wordt beschouwd, onderwerpt u uw geld aan de marktschommelingen.

U kunt nooit zeker zijn over de toekomstige waarde van uw actief.

Bovendien houdt de belegging een groot deel in van wat het beheer van financiële risico's wordt genoemd: we hebben een eenvoudige definitie nodig. De koers van de markt schommelt heel regelmatig, wat kan leiden tot kapitaalverlies (we komen terug op het idee van risico). Maar een belegging is absoluut geen fatalistische omgeving.

Als de waarde van uw activa daalt, betekent dat niet dat u onvermijdelijk geld gaat verliezen. U moet ook leren om de financiële risico's te beheren, om wanneer nodig goede beslissingen te nemen en niet achter de feiten aan te lopen. De eerste fout van beleggers die failliet gaan, is naar hun twijfels luisteren en een stap terug te zetten. Want de waarde van een aandeel kan enkele dagen later opnieuw stijgen. Geef niet toe aan paniek en maak zo rationeel mogelijke keuzes!

Een risicoloze belegging: kan dat?

In principe is het idee van een financiële belegging als een risicoloze levensverzekering een utopie. Een levensverzekering, met name de producten van tak 23, houdt een zeker risico in, want het risico op kapitaalverlies is eigen aan de markten, en de onzekerheid van de resultaten is een ijzeren wet. 

De belegging in een staatsobligatie verzekert bijvoorbeeld een zekere stabiliteit op termijn: u kent de rentevoet bij benadering en deze wijzigt weinig, zeker op lange termijn. 

De facto is er weinig risico aan verbonden en levert hij minder op dan een belegging in een dynamisch fonds in een levensverzekeringscontract.

In de aandelenmarkt bestaat er dan weer grote verschillen op het vlak van risico. Nemen we een grote levensmiddelenproducent als voorbeeld: hij kan ongetwijfeld over een krachtig wereldwijd netwerk beschikken om aan de vraag te kunnen voldoen en zijn producten te verkopen, wat er ook gebeurt. 

Deze onderneming is uiteraard niet zo veilig als een staatsobligatie, maar we kunnen redelijk optimistisch zijn over de degelijkheid en standvastigheid van zo'n structuur (aan die standvastigheid konden we bijdragen tijdens de gezondheidscrisis). 

Een nieuwe start-up in volle groei is dan weer meer onderworpen aan de volatiliteit van de markten. Die levert een willekeuriger resultaat op dan een grote voedselproducent. 

Tegenover de mooie vooruitzichten qua rendabiliteit bij de start-up staat dat het risico dus aanzienlijk hoger is.

De risicobeoordeling van een financiële belegging: waarom is die belangrijk?

We raden ten strengste af om risicovol te beleggen zonder voorafgaand onderzoek.

De reden is nogal eenvoudig: om het beheer van financiële risico's te begrijpen en niet af te stevenen op financieel verlies, is het belangrijk dat u de markt kent waarin u wenst te beleggen.

Naast het onderzoek naar de prestaties moet in de huidige financiële wereld ook wat worden geanticipeerd en rekening worden gehouden met de beleggingsrisico's. 

Het risicobeheer is een essentiële pijler van de strategie van het vermogensbeheer en is van belang om het waarschijnlijke verlies van een belegging te kennen, om dat verlies te kunnen bepalen en om voor oplossingen te zorgen om nutteloze of ongewenste risico's uit te sluiten. Ontdek intelligent risicomanagement dankzij kwantitatieve financiën!

De belangrijkste financiële risico’s kunnen onderscheiden

Beleggen zonder risico is niet mogelijk. Er bestaat altijd onzekerheid over de eindwaarde van uw belegging. Het is niet nodig om een lange lijst te maken, maar het is wel belangrijk om de belangrijkste risico's te kennen die een invloed kunnen hebben op uw belegging.

pexels-anna-nekrashevich-6802048
1
Het kredietrisico

Dit is het resultaat van de onzekerheid over de mogelijkheid of wil van de klanten om aan hun verplichtingen te voldoen.

2
Het marktrisico

Dit is het risico op verlies dat kan voortvloeien uit de volatiliteit van de fondsprijzen die een levensverzekering of een aandelenportefeuille vormen. Het risico heeft hier betrekking op de aandelen, rentevoeten, wisselkoersen enz. 

Het komt erop neer om uw actief te verkopen bij een stijgende markt of om een financieel product te kopen bij een dalende markt. De beleggingsrisico's van de markt hangen dus af van de waardeschommelingen op de markt.

3
Het liquiditeitsrisico

Het liquiditeitsrisico gaat over het feit dat u uw effecten niet op het gewenste ogenblik kunt verkopen of u ze moet verkopen aan een veel lagere waarde dan hun gebruikelijke waarde. Dit risico is vaak verbonden aan een ongunstige schommeling van de betreffende markt.

4
Het operationeel risico

Dit risico heeft te maken met de mogelijke verliezen die worden veroorzaakt door fouten van de middelen, ongeacht of het personele of materiële middelen zijn. Bijvoorbeeld als berekeningssoftware defect is of als een beleggingsadviseur geen rekening houdt met de evolutie of het passief van de waarde van een actief.

Met andere woorden, dit zijn fouten en foute beoordelingen in het beleggingsadvies.

5
Het tegenpartijrisico

Dit risico betreft de tekortkoming van een (natuurlijke of rechts-)persoon die bij de transactie betrokken is. Het kan gaan van een betaalachterstand in het kader van een krediet tot het niet nemen van de verantwoordelijkheid door een bedrijf of een staat via zijn soevereine schulden.

6
Het uitvoeringsrisico

Het uitvoeringsrisico betreft de uitvoeringsopdracht, ook beursorder genoemd. Het gaat om een verzoek om activa te kopen of verkopen op de beurs, dat niet of slechts gedeeltelijk kan worden uitgevoerd.

7
Het concentratierisico

Het concentratierisico houdt nauw verband met het nemen van te weinig risico wanneer u uw financiële activa kiest. De markt (met name de beurs) staat immers bekend om constant en soms drastisch te evolueren.

Om deze schommelingen met mogelijk een gigantische impact op de waarde van uw belegging tegen te gaan, zet u beter niet alles op één kaart. 

Aarzel daarom niet om uw activa te diversifiëren! Als de markt van een van uw financiële producten (vastgoed, grondstoffen, bedrijfsaandelen …) in waarde daalt, kunt u dit op deze manier compenseren via uw activa in een andere markt. U doet dus een verlies teniet door diversificatie.

Al deze risico's kunnen voorvallen in het kader van een risicovolle belegging of een belegging die als weinig risicovol wordt beschouwd. In ieder geval is het belangrijk om het financieel risico te analyseren alvorens te beleggen.

Hoe beoordeel ik het financiële risico van een belegging?

Nu dat u weet dat het onmogelijk is om risicoloos te beleggen, is het belangrijk om het begrip financieel risico te definiëren. Hoe meet ik het financieel risico en met welke methode?

De definitie van volatiliteit

Eerst en vooral wordt de onzekerheid betreffende de belegging beoordeeld met behulp van wat we de standaardafwijking van rendementen noemen, wat eigenlijk slechts een grondiger manier is om het begrip volatiliteit in te voeren.

Volatiliteit gaat over de waardeschommelingen in een markt. Een aandeel, een belegging of een actief bezit een waarde die wijzigt volgens de wet van vraag en aanbod

Deze indicator geeft ons dus de huidige waarde van een aandeel in vergelijking met zijn gemiddelde waarde, berekend over een bepaalde periode. Hoe hoger het volatiliteitscijfer, hoe risicovoller en dus onzekerder de belegging. Hoe lager het cijfer, hoe veiliger.

De marktschommelingen hebben bijvoorbeeld de aandacht gevestigd op de levensverzekering, wat enkele jaren geleden werd beschouwd als een gevaarlijke belegging. De marktevoluties hadden de aandelenkoers doen dalen, wat de beleggers verontrustte. Maar wie er in werkelijkheid als winnaar is uitgekomen, zijn de beleggers die hun aandelenportefeuille voldoende hebben gediversifieerd en rationele beslissingen hebben genomen zonder zich door twijfel te laten overmannen. Vandaag blijft de levensverzekering een van de populairste spaarcontracten om pensioensparen op te bouwen en waarom niet met vervroegd pensioen gaan!